Op het groene spoor deel 3: Ricoh

Meer vervoer over het spoor moet. Anders halen we de klimaatdoelstellingen niet. Toch lijken sommige bedrijven huiverig om over te stappen van de weg naar intermodaal vervoer. Terwijl er eigenlijk alleen voordelen zijn. In deze serie spreken we met verladers die de stap al hebben gemaakt.

Tekst: Marco Barneveld

Met alle ogen van de wereld gericht op de COP26 in Glasgow is een ding duidelijk: het spoorgoederenvervoer is dé manier om klimaatwinst en de gestelde klimaatdoelstellingen te behalen. Sterker, meer vervoer over het spoor moet, willen we de klimaatdoelstellingen ook echt halen. Immers, transport is verantwoordelijk voor 25% van de CO2-emissies. Het spoor is daar maar voor 0,4% verantwoordelijk voor.

Gelukkig zijn er al veel toonaangevende bedrijven die de overstap van de weg naar intermodaal vervoer hebben gemaakt.

“Je kunt als bedrijf niet meer achteroverleunen”

Bedrijf? Ricoh Europe SCM
Produceert? Onder andere kopieerapparaten, printers en andere IT-oplossingen voor de zakelijke markt.
Wie? Martijn Spee, Manager Transport

Waarom intermodaal?
“In eerste instantie voor het milieu natuurlijk. We hebben als Ricoh targets om in 2050 klimaatneutraal te zijn en in 2030 30% reductie te hebben op de CO2-uitstoot van alle transport. Om dat te bereiken hebben we meerdere initiatieven. Een modal shift voor duurzamer vervoeren staat bovenaan. We kijken waar het kan en doen het dan ook. En als het niet kan, leggen we ons er niet zomaar bij neer.”

Hoe berekenen jullie je CO2-winst?
“Om ons te helpen te berekenen wat we besparen aan CO2 bij vervoer met een bepaalde modaliteit, maken we gebruik van BigMile. BigMile maakt het onder andere mogelijk om te kijken naar de CO2 uitstoot per zending. Het vertelt je precies wat je klimaatwinst is, wanneer je een lading van de weg afhaalt en in een trein stopt. Zo weet je waar verbetering te vinden is. Dat is echt een aanrader voor de logistiek manager die betere gegevens bij de hand wil hebben en scherpere analyses wil maken. Zo weten we dat we tussen 2015 en 2020 16% minder zijn gaan uitstoten met ons transport mede dankzij intermodaal vervoer. We hebben treinverbindingen opgezet naar Italië, naar Zweden en Tsjechië. We zijn non-stop bezig om onze voetafdruk te verkleinen. En samenwerken loont in deze keten.”

Wat bedoel je daar precies mee, met dat samenwerken?
“Iedere container die per trein vervoerd wordt, is een opbouw aan volume. Een paar containers over een bepaalde corridor, zegt nog niet zo veel. Maar wanneer heel veel kleinere bedrijven die modal shift maken, bouw je samen aan volume, bouw je samen aan ontwikkeling en bouw je samen aan stabiele corridors waardoor intermodaal per spoor en weg nog interessanter wordt ten opzichte van wegvervoer. Zo kan die ene container ervoor zorgen dat een trein niet vier keer, maar vijf keer vertrekt per week. En dat kan dan weer interessant zijn voor weer nieuwe klanten om de overstap te maken. We moeten dit echt samen doen, want er is alleen profijt.”

Jullie zijn in 2008 begonnen met de eerste modal shift?
“Dat is correct. Naar Italië. Dat is een hele stabiele corridor voor ons. Wel wat gevoelig voor weersomstandigheden, maar dan kom je ook direct op de grootste uitdaging van het spoor: het is niet super flexibel. Als er een lawine is in de Alpen, dan keer je de trein niet zomaar even. Op dat moment moet je wachten tot de vertraging is opgelost omdat er geen alternatieven zijn. Dat is best lastig soms. Maar het gekke is, dat het op sommige fronten eigenlijk juist weer wel flexibeler is dan wegvervoer. Je kunt bijvoorbeeld een lading een paar dagen op een terminal laten staan als je magazijn vol is. Bij een vrachtwagen kan dat niet. Daarnaast heeft het spoor meer capaciteit op dit moment, er is een tekort aan vrachtwagenchauffeurs. Het wegtransport piept en kraakt aan alle kanten. Er zijn steeds meer vertragingen. Dit is het moment om aan intermodaal te denken.”

Hoeveel vervoeren jullie per spoor per jaar?
“We doen ongeveer twintig containers per week. Zo’n duizend per jaar binnen Europa. Daarvan is ongeveer 15% van het totale volume, terwijl die 15% maar 1,3% van onze CO2 uitstoot voor z’n rekening neemt. Het spoor is gewoon zo ontzettend veel duurzamer.”

Kan dat percentage nog omhoog?
“Ja. We volgen de ontwikkelingen die mogelijk zijn voor intermodaal vervoer naar Rusland. Daar zit waarschijnlijk nog potentie. Daarnaast doen we veel volume naar Noord-Frankrijk en Duitsland, maar heeft het (nog) geen zin om die ladingen per spoor te doen.”

Waarom niet?
“In Noord-Frankrijk is bijvoorbeeld eigenlijk geen infrastructuur. Er ligt wel spoor maar er zijn geen terminals. De afstand is te kort om de investeringen die nodig zijn rendabel te maken. De meeste vervoerders en verladers zijn nog niet zo ver om fors meer te betalen en te investeren in duurzamer transport. Al lijkt er wel een kentering te komen.”

Hoe merk je dat?
“Grote klanten beginnen ook de vraag aan ons te stellen: wat doen we aan duurzaam transport in het kader van hun eigen duurzaamheidsdoelstellingen? We gaan dan in gesprek. We kunnen duurzamer leveren, maar dan duurt het iets langer of het is iets duurder. Dat snappen bedrijven inmiddels. Dat is tevens mijn tip voor bedrijven die aan het nadenken zijn over een modal shift, maar aarzelen omdat het veranderingen meebrengt: ga in gesprek met je klant. Leg uit wat je wilt gaan doen, waarom en wat het oplevert. Klanten willen ook meewerken aan een betere wereld. Je kunt als bedrijf tegenwoordig niet meer achteroverleunen.”