Electrolux: ‘40% van onze lading moet in 2030 via het spoor’

Nico van den Berg van Electrolux wist zich te ontpoppen tot Rail Shipper van 2022 tijdens de jaarlijkse Rail Cargo Awards afgelopen donderdag in Venlo. Hij won de prijs vanwege zijn rol als promotor van het goederenvervoer per spoor. Aan NT vertelt hij meer over zijn visie over spoor.

Wat voor rol speelt het spoor bij Electrolux?
Al onze fabrieken en ons regionale distributiecentrum in Nederland hebben een aansluiting op het spoor en het gebruik van het spoor is bij ons al 25 tot 30 jaar gemeengoed. Ik moet zeggen dat we het spoor vroeger nog wel wat meer gebruikten en dat we, ondanks de grote veranderingen op het spoor, nu meer zouden kunnen groeien. En daar ligt ook onze focus voor de toekomst op. Nu gebruiken wij in ons totale vervoer voor 4% alleen spoor en voor 8% intermodaal vervoer. Wij willen dat in 2030 40% van ons transport loopt via ofwel het spoor ofwel een combinatie tussen het spoor en de weg. Wij verwachten vooral nog een aanzienlijke stijging te kunnen maken in het intermodaal vervoer.

Je spreekt over grote veranderingen op het spoor. Wat houdt dat precies in?
De afgelopen dertig jaar is het koopgedrag van de consument veranderd. Vroeger wanneer we iets kochten konden we accepteren dat het een week later werd gebracht. Tegenwoordig moet het allemaal de volgende dag of zelfs binnen een paar uur arriveren. Spoor is heel duurzaam, maar het is niet altijd de snelste modaliteit. En er zijn allerlei restricties en regels per land. Als je kijkt naar 30 jaar geleden is ons aandeel in het spoorvervoer hierdoor afgenomen, al plaats ik daar wel de kanttekening bij dat we nu ook veel meer producten maken dan toen. Maar als je dan weer naar de laatste vijf jaar kijkt, is ons aandeel in het spoorvervoer juist gegroeid.

Waarom vinden jullie het bij Electrolux zo belangrijk om jullie aandeel in het spoorvervoer te laten groeien?
Voor ons is de belangrijkste stimulans ons streven naar duurzaamheid. Daarop hebben wij scherpe targets staan vanuit ons hogere management. Daarnaast is de afgelopen twee jaar ook het gebrek aan chauffeurs in het wegtransport een reden dat het spoor nog meer op de kaart is gekomen. Een ander dingetje is de stijging van de dieselprijs. Dat soort dingen geven de businesscase om over te stappen op spoor een extra stimulans. Nu heeft het spoor natuurlijk ook last van de recente hoge energieprijzen. Het grote voordeel van het spoor ten opzichte van de weg wordt daardoor iets kleiner.

Dus nu worden voor jullie de voordelen van het spoor ook iets kleiner?
Als je het vanuit het financieel oogpunt bekijkt, ja. Maar omdat wij heel duidelijke doelstellingen hebben met betrekking tot duurzaamheid, zullen we altijd doorgaan met het spoor. Bovendien is die krapte in chauffeurs nog steeds aanwezig.
En hoe verwachten jullie die groeidoelstellingen nu eigenlijk precies te bereiken?

Wij hebben in onze planning aanpassingen gemaakt om het mogelijk te maken om meer met spoor te doen. Ook vertegenwoordig ik Electrolux bij de Europese Commissie en wij proberen op politiek vlak dan ook onze kracht als groot bedrijf te gebruiken om bijvoorbeeld een gebrek aan uniformiteit voor treinbeveiligingssystemen in verschillende landen en onhandige regelgeving voor machinisten onder de aandacht te brengen. Daarnaast stimuleren wij het rijden met elektrische vrachtwagens. Wij gaan met fabrikanten van de trucks en met onze vervoerders om de tafel zitten. Door onze inmenging staan die vraagstukken hoger op de agenda. Dat is natuurlijk een beetje in strijd met de reden voor deze prijs, maar het leuke is dat intermodaal vervoer heel veel stimulans geeft voor elektrificatie van wegvervoer omdat e-trucks vooral geschikt zijn voor korte voor- en natransporten.

Je noemde de aanpassingen in de planning. Op welke manier pas je die aan?
Wij focussen ons niet op het aanleggen van meer rails maar juist op het optimaal gebruiken van de rails die er al ligt op bekende trajecten. Het spoor in de Benelux is fantastisch aangelegd en de trein rijdt zo naar binnen. Dus het aandeel in de Benelux moet juist nog groter worden dan die eerdergenoemde 40%. Die moet compenseren voor bijvoorbeeld Spanje, waar helemaal geen railaansluiting is en het allemaal veel lastiger is.

Hoe vind je in het algemeen dat Nederland het doet met het stimuleren van de modal shift?
Het probleem van het railtransport is dat je onder de aandacht moet blijven. Ook qua personeel is het een moeilijke markt. Het heeft een bepaald imago. Het is niet sexy genoeg. Daarentegen denk ik dat er hele interessante mogelijkheden liggen, ook voor jongeren om in deze branche werkzaam te zijn. Verder denk ik dat Nederland het goed doet. Alleen zijn we gelimiteerd door allerlei wetten en regels en is het spoor te druk.

Wat betekent die award voor jou?
Voor mijzelf is het een stimulans om spoor te stimuleren zowel in Nederland op bijeenkomsten als op politiek niveau in Europa. Daarnaast zijn we één van de weinige consumentengoederenvervoerders op het spoor in Nederland. Mensen vinden het leuk om er meer over te horen en ik deel het graag.